het werk | ALZHEIMER
je kunt wel blijven hopen dat de Alzheimer er niet is, maar het is er
en het gaat niet meer over
dat is gruwelijk, laat daar geen misverstand over bestaan
maar trek jezelf aan je haren omhoog en accepteer dat de ziekte er is
ga mee op reis. improviseer, speel en beweeg mee
als je dat niet doet, laat je hen in eenzaamheid achter
stap in die nieuwe wereld, waarin mensen met dementie kunnen zijn
‘wie zij aan het worden zijn’
dat is wat wij AlzheimerFluisteren noemen
Ik heb een uitgebreid aanbod om je kennis te laten maken met AlzheimerFluisteren. In bibliotheek, hogeschool of zorghuis, binnen of buiten.
“Ik viel door mijn eigen verlegenheid heen en kwam terecht in een een pratend theeservies, waar ik de schoonheid van een afbrokkelende taal ontdekte en Mam mij, net als vroeger, weer leerde converseren met een theepot.”
AlzheimerFluisteren | hoe het begon
Als haar moeder Alzheimer krijgt, ontdekt Adelheid aan den lijve wat dat betekent. Zoals Alice in Wonderland een wit konijn achterna viel in een gat in de grond, zo suist zij achter Mam aan naar een andere werkelijkheid. Daar ziet zij Mam niet verdwijnen maar tevoorschijn komen. Ze ontdekt dat Alzheimer geen vervreemding en verwijdering hoeft te betekenen: door zichzelf te openen en met Mam mee te bewegen, komt ze dichter bij haar dan ooit en ontstaat ruimte voor een nieuwe, waarachtige ontmoeting.
De film Mam (2009) waarin Adelheid haar reis verbeeldt, ontlokte de geuzennaam AlzheimerFluisteraar aan Anne-Mei Thé, hoogleraar langdurige zorg en dementie aan de UvA.
Samen met Hugo Borst dook zij Rotterdam in op zoek naar menselijke zorg voor mensen met dementie in de succesvolle series In De Leeuwenhoek (2017) en Thuis Op Zuid (2020) die bij Human zijn uitgezonden.
We delen onze ervaring en methodiek: Adelheid en de AlzheimerFluisteraars reizen het hele land door om film, verhaal en methodiek te delen.
“Ik moest het hele idee loslaten dat het mijn moeder was – zoals ik haar kende – die in dit lichaam woonde. Want het was een totaal nieuw aspect van haar dat haar lichaam had overgenomen.”
– Adelheid
AlzheimerFluisteren | de methodiek
Haar ervaring met Mam heeft Adelheid Roosen samen met dramaturg Anne-Marth Hogewoning en fotograaf Cigdem Yuksel omgezet in de methodiek AlzheimerFluisteren: een hand in de rug om de confrontatie met schaamte rond dementie aan te gaan.
Anne-Marth en Cigdem komen in alle uithoeken van Nederland, luisteren naar verhalen aan de keukentafel in Groningen, in een stal in Noord-Holland of slaapkamer van een zorghuis hartje Rotterdam. Ze gaan in gesprek, in volledige gelijkwaardigheid en wederzijdse veiligheid. Waar zit gêne, wat remt de spontaniteit in contact met mensen met dementie? Hoe is dat te doorbreken en welk beeld past daarbij?
Zo kussen zij de Fluisteraar wakker in mantelzorgers, familieleden, zorgverleners, studenten en vrijwilligers: samen met hen creëren Anne-Marth en Cigdem situaties waarin zij de moed vinden om mee te tuimelen met mensen met dementie.
Cigdem vangt met haar camera het moment waarop Fluisteraars hun huiver overwinnen. Deze stap door verlegenheid heen en de ontmoeting die daaruit ontstaat, vat Anne-Marth in poëtische teksten samen. Fluisteraars gaan na dit avontuur als ambassadeurs met eigen beeld en verhaal op pad.
AlzheimerFluisteren | fluisteraanbod
AlzheimerFluisteren in zorghuis, buurthuis, bibliotheek, theater, school of congres? Stel een eigen programma samen uit film, expositie, gesprek, scholing, ervaring en/of ontmoeting. Wij denken onbegrensd mee.
fluisteraanbod | films
Adelheid gaat met jou in gesprek over haar ervaring en methodiek AlzheimerFluisteren aan de hand van haar film Mam of de korte film Mam eet bloemen. In de film MamTalk is Adelheid zelf aan het woord over haar eigen kanteling en de frustratie en humor die dat met zich mee brengt.
AlzheimerFluisteren@FemaleEconomy.nl voor de mogelijkheden.
MAM | 20 min | Deze indrukwekkende film levert overal stof tot discussie en toont hoe Adelheid met haar familieleden ontdekt wie Mam aan ’t worden is nu zij Alzheimer heeft, door mee te bewegen met de reis die Mam aflegt.
MAM EET BLOEMEN | film | 7 min | Adelheid duikt vol vreugde in de wonderlijke wereld van Mam en laat zich meevoeren.
MAM TALK | 23 min | Adelheid vertelt over haar kanteling, de nieuwe toenadering naar haar moeder. Over gekscherende frustratie, spelenderwijs leven en onverwachte humor. Hoe lief te hebben in stamelende woorden.
fluisteraanbod | expositie
De foto’s en verhalen van de AlzheimerFluisteraars vormen samen de expositie ‘Zie wie Ik aan het Worden ben’.
De expo en de AlzheimerFluisteraars reizen door het hele land. Wil jij de expo binnen of ergens op een buitenplek tonen en/of luisteren naar de verhalen van een of meerdere AlzheimerFluisteraars?
Neem dan contact op met Anne-Marth Hogewoning via Anne-Marth@FemaleEconomy.nl
fluisteraanbod | theatraal vraaggesprek Adelheid en Fluisteraars
Adelheid Roosen reist door het land met haar films en verhaal en ook Fluisteraars gaan on tour met films, beeld en eigen ervaringen. Zij reiken naar een ieder in ontmoetingen, gesprekken en interactieve dialogen. Waar mogelijk in gezelschap van De Odense Jazz band: professionele musici met een perfect muzikaal brein, ondanks hun geheugenproblematiek.
fluisteraanbod | scholing
scholing | workshops
Anne-Marth en Cigdem geven scholing in het AlzheimerFluisteren met workshops voor familieleden, zorgmedewerkers en leerlingen: in groepsverband kennismaken met het fluisteren om de methodiek mee te kunnen nemen, de eigen praktijk in. Deelnemers delen hun verhalen en maken – net als onze Fluisteraars – samen met Anne-Marth en Cigdem de fotobeelden die horen bij de stap door hun gêne heen. Om zelf te ervaren wat de methodiek teweegbrengt.
scholing | train-de-trainer methodiek
Lesmodule voor docenten en praktijkbegeleiders, ontwikkeld ism Hogeschool Windesheim.
credits
artistiek | Adelheid Roosen
research & dramaturgie | Anne-Marth Hogewoning
fotografie | Cigdem Yuksel
enorme dank aan al onze AlzheimerFluisteraars
Darya+Gerard+Gulec+Gisela+Harry+Ineke+Jan Janny+Joris+Karin+Knaar+Lammert+Marijke Liesbeth+Marlies+Renate+Gerard
schrijf je in voor de nieuwsbrief:
